سفره قلمکار 200x100 سانتیمتر

پارچه‌های قلمکار، زیباست و خیال انگیز، و با همه‌ی سادگی، نشانه‌ای است از پایداری یک سنت و یادگاری است از پیشینیان ما که هنر، فروتنی و پشتکارشان، ستایش انگیز بود.

خوشبختانه امروزه نیز پارچه های قلمکار به دلیل قیمت مناسب نسبت به صنایع دستی دیگر خریداران زیادی دارد و مورد توجه قرار گرفته است.

هنر قلمکارى روى پارچه

چاپ قلم‌کار یکى از چاپ‌هاى سنتى ایران است و امروز در اصفهان رونق خاصى دارد. در این صنعت قدیمى ایرانی، نقش به‌وسیلهٔ مهر چوبى بر روى پارچه منتقل مى‌شود. کلیشه یا مهرى که نقش روى آن زده مى‌شود را قالب گویند. جنس این قالب‌ها معمولاً از چوب گلابى است که مقاوم و سخت است و تغییر فرم نمى‌دهد. تمام رنگ­هایی که در ساختن پارچه­ های قلم کار بکار برده می­شود، رنگ­های گیاهی است. و از موادي مانند: كتيرا، روغن كرچك، گل سرخ، روغن كنجد و ...استفاده مي‌شود.

مراحل تولید سفره قلمکار

برای انجام کار چاپ کردن گل ها و نقوش روی پارچه نخست می بایست که پارچه موردنظر را آماده کنند. برای تهیه پارچه قلمکار انواع پارچه های سفید پنبه ای و ابریشمی را میشود به کار برد. هر اندازه پارچه خوش بافت تر و لطیف تر باشد فرآورده باارزش تر و مرغوبتر خواهد شد.

در آغاز استاد رنگرز با آغشتن مهر به مایع ویژه زاج سیاه و زنگ آهن سرتاسر پارچه را با نقش های لازم پر می کند. پس از زمانی که رنگ سیاه بر روی پارچه خشک شد رنگ قرمز را با قالب های قرمز روی پارچه می زند، سپس آن را در آب شیرین شسته و در دیگی که محلول مغز روناس و پوست انار در آن ریخته است می جوشاند. کار جوشاندن دو رنگ سیاه و قرمز را روی پارچه تثبیت می کند 

سپس پارچه را ظرف چند روز چندین بار در رودخانه شستشو می دهند و در آفتاب پهن می کنند تا زمینه آن به رنگ سپید یا کرم درآید و دو رنگ سیاه و قرمز به طور ثابت روی پارچه پدیدار شود. سپس پارچه را دوباره به کارگاه می آورند و استاد رنگرز با قالب های آبی و زرد نقوش مربوطه را در روی پارچه نقش می کنند و سپس قلمکار را برای بار دوم به رنگرزخانه می برند و در آب می جوشانند و در این هنگام رنگهای آبی و زرد پدیدار می شود و هنگامی که در آفتاب می نهند و خشک میشود کاملا رنگ آنها به صورت پررنگ و درخشان پدیدار میشود 

نحوه نگهداری سفره قلمکار

به منظور حفظ حداکثری ارزش این هنر به موارد زیر هنگام شستشو توجه گردد:

- تا حد ممکن شستشو توسط دست صورت گیرد.

- حداکثر در آب 30 درجه سانتی گراد شستشو انجام شود.

- ترجیحا از رنگین شویه ها و یا شامپو به منظور شوینده استفاده شود (از سفیدکننده ها و یا شوینده های قوی جهت اسیب نرسیدن به بافت الیاف طبیعی استفاده نشود).

- هنگام اتوکشی، حرارت متوسط انتخاب شود.