کیف ترمه دسته چوبی

هنر ترمه بافی

هنر ترمه بافی یکی از هنرهای دستی کهن ایرانی است که از اوایل دوره صفویه در ایران رواج یافت.

 ترمه پارچه ای ظریف است که از کرک یا پشم یا ابریشم طبیعی و مصنوعی و با استفاده از طرح های اصیل و سنتی به وسیله دستگاه های بافندگی بافته می­شود.

مراحل بافت ترمه

الف) مواد اولیه مصرفی : نخستین مرحله بافت ترمه تهیه کردن مواد اولیه آن است. معمولاً ترمه را از پشم و ابریشم می­بافند اما پشم سفید رایج ترین پشمی است که در بافت ترمه مورد  استفاده قرار می­گیرد زیرا می­توان آن­ر­ا با هر رنگی که دلخواه است رنگ آمیزی نمود. پشم ترمه باید مرغوب باشد و الیاف بلندی داشته باشد که گوسفندان ایران و کشمیر دارای پشم­های نرم و محکم خوبی بوده و تا حد زیادی براق و سفید است و بهترین پشم گوسفند در ناحیه پهلوها – شکم – پشت گردن و سر وساق پا قرار دارد و معمولاً این پشم­ها برای بافت ترمه استفاده می­گردد. نحوه آماده کردن – ریسیدن و رنگرزی کردن و بافتن پشم در قرن 16 میلادی در ایران پیشرفت زیادی کرد. دوره شاه عباس صفوی را می توان دوران اوج و شکوفایی صنعت ترمه بافی عنوان کرد، به دلیل اینکه شاه عباس طراحان برجسته ای را از چین وارمنستان به ایران دعوت کرد تا هنر نوین خود را به ایرانیان تعلیم دهند به همین دلیل ترمه های آن زمان زیبایی و برجستگی خاصی پیدا کرد .

ب) شستن پشم : پس از تهیه مرغوب ترین پشم ، اولین قدم تمیز کردن پشم از چربی و چرک موجود و محلول در آن است، که باید قبل از رنگرزی انجام شود. ایرانیان معمولاً قبل از اینکه پشم گوسفندان را قیچی کنند حیوان را 10 دقیقه در آب می­شویند سپس برای جدا کردن مواد چربی از پشم آن را دربازها (قلیا) خیس کرده و سپس چندین بار با آب می شستند تا با این­کار ناخالصی ها پاک و پشم براق گردد .

ج ) سفید کردن پشم : در ایران از دو روش برای سفید کردن پشم استفاده می­شود .

روش اول : پشم­ها را در چمنزار پهن می­کردند تا پس از جذب شبنم و تبخیر آن در روز سفیدتر گردد و این عمل را چندین مرحله انجام می­دادند .

روش دوم: استفاده از مشتقات گوگرد برای سفید کردن پشم .

د)ثابت کردن رنگ : بعد از اینکه پشم ها به اندازه کافی سفید شدند ، نوبت رنگ نمودن آن­هاست که یکی از مهمترین مراحل تهیه پشم برای بافت ترمه می باشد . چون رنگ­هایی که مستقیم بکار برده شوند دوام و ثبات ندارند و رنگرزهای ایران برای رفع این مشکل ، از موادی بنام دندانه استفاده می­کردند . دندانه ماده شیمیایی معدنی است که توانایی جذب رنگ را در پشم افزایش می­دهد. برای اینکه دندانه واکنش مطلوب خود را در رنگرزی کسب کند باید قبلآ خالص گردد. رایج ترین دندانه ها که در ایران بکار می­رفتند عبارتند از : زاج سفید ـ قلع ـ روی ـ کلر ـ سرب و سولفات­های دیگر که مواد معدنی و مازوج و برگ سماق و غیره که مواد گیاهی بودند .

ه) رنگرزی به وسیله رنگ­های طبیعی و گیاهی : رنگ ترمه­های ایرانی معمولاً از گیاهان طبیعی تهیه می­شود. این رنگ ممکن است از ریشه ، تنه ، برگ­ها ، گل ، میوه و یا پوست گیاهان بدست آید .

راهنمای شستشوی کیف ترمه

اصولاً پارچه ترمه به سبب بافت منحصر به فرد خود و به دلیل تراکم زیاد پودهایش از یک مقاومت نسبی مطلوب برخوردار است و در مجموع پردوام تر از بقیه انواع پارچه می­باشد. با این وجود، نور و رطوبت از مهمترین عوامل آسیب ترمه هستند. هر چند که ترمه معمولاً خیلی دیر  کثیفی را جذب کرده و نیاز به شستشو پیدا می­کند اما باید در نظر داشته باشید شستشوی ترمه کار چندان آسانی نخواهد بود!!!

ترمه همانند فرش دست بافت دارای تار و پود است که پود در پشت پارچه ترمه به صورت آزاد قرار می­گیرد،‌ به این دلیل تمام محصولات موجود در بازار ترمه دارای آستر در پشت پارچه ترمه و دور دوزی در کناره ها می باشند. برای جلوگیری از جمع شدگی آستر یا آسیب رساندن به بافت ترمه، نمی توان از ماشین لباسشویی برای شستشوی ترمه استفاده کرد.

راه اول:

ابتدا پارچه موردنظر را در هوای آزاد آویزان کرده، به آرامی ضرباتی با چوب به پشت آن بزنید تا گردو غبار موجود از آن کاملاً زدوده شود، سپس پارچه را بدون آن­که مچاله یا تا کنید در آب ولرم فرو ببرید، این عمل را تا آنجا ادامه دهید که آب تمیز و صافی از آن خارج شود. بعد آن را درون حوله ای لوله کنید تا آب اضافی اش خوب گرفته شود. اگر لازم باشد از دو یا سه حوله می­توانید برای این کار استفاده کنید، سپس پارچه را درمعرض هوای آزاد قرار دهید تا خشک شود. برای شست و شوی پارچه های دست دوزی حتماً باید از ثبات رنگ نخ ها و یا خود پارچه اطمینان حاصل کنید. برای این کار یک پارچه نخی سفیدرنگ را مرطوب کرده، به آرامی به پشت پارچه یا دوخت بکشید، در صورتی که رنگ پارچه و نخ کار ثابت بود اثری روی پارچه سفید نمی­گذارد، در غیر این صورت از شستن آن صرف نظر کنید. برای شست و شو هرگز ترمه را چنگ نزنید و از مواد پاک کننده قوی مانند پودرهای آنزیم دار یا آب ژاول، کلر و دیگر مواد سفیدکننده استفاده نکنید. اگر نیاز به اتو کردن ترمه هم بود باید موقعی که هنوز ترمه دارای نم باشد، اتو کشی شود. برای این کار یک پارچه نخی را در پشت ترمه قرار دهید و اتوکشی را انجام دهید.

راه دوم:

بردن به اتوشویی!

فقط باید توجه داشته باشید که حتماً قید کنید که به جای شستشو حتماً خشکشویی انجام شود.